Δευτέρα 2 Νοεμβρίου 2020

Επιδημιολόγοι, λοιμωξιολόγοι και γιατροί, SHUT THE FUCK UP!

Δημιουργικό για το άρθρο "Επιδημιολόγοι, λοιμωξιολόγοι και γιατροί, SHUT THE FUCK UP!"

Και τώρα που τράβηξα την προσοχή σας, ας προχωρήσουμε στις απαραίτητες εξηγήσεις

Χωρίς περιστροφές, οι τελευταίοι οι οποίοι πρέπει να λαμβάνουν αποφάσεις, ειδικά αυτή τη στιγμή, είναι οι επιδημιολόγοι και οι λοιμωξιολόγοι. Γιατί; Επειδή επιστήμη!

Η επιστήμη λοιπόν έχει να κάνει με αντικειμενικά δεδομένα. Αντικειμενικά δεδομένα, λέω. ΔΕΔΟΜΕΝΑ! Με απλά λόγια, και όταν μιλάμε για ένα πολυπαραγοντικό ζήτημα (όπως μια πανδημία), ο ειδικός επιστήμονας μελετάει την κατάσταση και αποφαίνεται γι' αυτήν σε επίπεδο διάγνωσης και προγνωστικών σεναρίων στον τομέα του. ΟΧΙ ΣΕ ΕΠΙΠΕΔΟ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ. Οι αποφάσεις (πρέπει να) βαρύνουν ομάδες σε επιτελικό ρόλο, οι οποίες συγκεντρώνουν τα πορίσματα των επιμέρους ειδικών επιστημόνων από τους διάφορους κλάδους, τα συνθέτουν και αποφασίζουν για μια βέλτιστη στρατηγική.

Όπως αναφέρει πολύ χαρακτηριστικά η Sabine Hossenfelder:

- Δεν είναι δουλειά της επιστήμης να λέει "μην κατουράτε σε αφύλακτα καλώδια υψηλής τάσης". Δουλειά της επιστήμης είναι να εξηγήσει ότι τα ούρα είναι εξαιρετικός αγωγός.

 

 

Το Ίσιωμα της Καμπύλης

Έχει μαλλιάσει η γλώσσα μου στα κοινωνικά δίκτυα να εξηγώ ότι η μακροχρόνια διαχείριση της πανδημίας δεν είναι μόνο ιατρικό θέμα. Πρέπει να συνυπολογίζονται πολλές άλλες παράμετροι. Η ψυχολογία του κόσμου, η οικονομία, η κοινωνική κόπωση, η κοινωνική νομιμοποίηση, το μερίδιο του βάρους που θα επωμιστεί κάθε κοινωνικό σύνολο και πολλά άλλα.

- Και ποιος είσαι εσύ που εξηγείς τέτοια πράγματα; Είσαι γιατρός ή λοιμωξιολόγος;

- Να μια πολύ παραπλανητική ερώτηση η οποία, όχι μόνο κάνει λογική ακροβασία με επίκληση στην αυθεντία, αλλά παράλληλα επικαλείται μια παντελώς πλαστή αυθεντία, αν ισχύουν οι παράμετροι που ανέφερα παραπάνω ότι πρέπει να συνυπολογίσουμε.

Καθολικό lockdown; Αλήθεια;

Δεν θα απαντήσω τόσο οργισμένα όσο μου βγαίνει, αλλά θα αποπειραθώ να το κάνω ταληράκια ακόμα και για τους πλέον φανατικούς οπαδούς.

Τον Μάρτιο του 2020, στην απρόσμενη γνωριμία μας με τον κορονοϊό, πήγαμε σε καθολικό lockdown. Σωστό ή λάθος; Προκειμένου να απαντηθεί κάτι τέτοιο, θα πρέπει να δούμε τα δεδομένα που είχαμε στη διάθεσή μας τότε και το πλάνο το οποίο εξυπηρετούσε μια τέτοια απόφαση:

ΔΕΔΟΜΕΝΑ

  1. Δεν γνωρίζαμε πως αντιμετωπίζεται μια πανδημία τέτοιας έκτασης και έντασης.
  2. Δεν γνωρίζαμε βασικές πληροφορίες για τον ιό. Το μόνο που γνωρίζαμε είναι ότι επρόκειτο για τον τέλειο ιό. Εξαιρετική μεταδοτικότητα, μεγάλη περίοδος επώασης και όχι τόσο θανατηφόρος ώστε να σκοτώνει τον ξενιστή του πριν αυτός μολύνει κι άλλους ανθρώπους.
  3. Τα συστήματα υγείας δεν ήταν προετοιμασμένα να αντιμετωπίσουν τέτοιο φόρτο περιστατικών.
  4. Δεν υπήρχε εμβόλιο.
  5. Δεν υπήρχε στάνταρ φαρμακευτική αντιμετώπιση των περιστατικών.
  6. Δεν υπήρχε ανοσία της αγέλης.
  7. Δεν υπήρχε επάρκεια σε μάσκες.
  8. Δεν υπήρχαν επαρκή διαγνωστικά τεστ.
  9. Ο κόσμος δεν ήταν εκπαιδευμένος στην εφαρμογή βέλτιστων πρακτικών.

Σ’ αυτήν τη φάση, η πολιτική απόφαση έπρεπε να βασιστεί στα ιατρικά δεδομένα. Ναι, αν δεν το έχετε καταλάβει από τον τίτλο ακόμα, η απόφαση σ’ αυτά τα ζητήματα είναι πολιτική. Οι επιστήμονες δεν αποφασίζουν. Οι επιστήμονες παρουσιάζουν τα δεδομένα και τα κυβερνητικά επιτελεία τα αξιολογούν, χαράσσοντας στρατηγική. Οτιδήποτε άλλο είναι bad science.

ΠΛΑΝΟ

Αποφασίστηκε να πάμε σε lockdown ΜΕ ΣΚΟΠΟ (πολύ σημαντικό) να ισιώσουμε την καμπύλη των περιστατικών και να αγοράσουμε χρόνο. ΣΕ ΤΙ ΘΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΟΥΣΕ ο χρόνος;

  1. Μειωμένο φόρτο στο σύστημα υγείας, ώστε να μπορέσει να ανταπεξέλθει.
  2. Προετοιμασία του συστήματος υγείας για επερχόμενα κύματα της πανδημίας. 
  3. Το χρονικό διάστημα στο οποίο θα επιχειρούσαμε να σπάσουμε την μετάδοση της ασθένειας, θα έδινε την ευκαιρία στους επιστήμονες να μελετήσουν τον και να αποκτήσουν σημαντικές γνώσεις σχετικά με την αντιμετώπισή του. Ποια είναι η βέλτιστη φαρμακευτική αντιμετώπιση, ποιες είναι οι ομάδες υψηλού κινδύνου, πως συμπεριφέρεται ο ιός το καλοκαίρι, πόσο εύκολα και με ποιους τρόπους μεταδίδεται. Επιπλέον, θα υπήρχαν πάντα πιθανότητες (αν και εξαιρετικά μικρές) για παρασκευή του εμβολίου μέχρι το δεύτερο κύμα της πανδημίας.
  4. Στην πορεία θα είχαμε επάρκεια σε μάσκες.
  5. Επιπλέον θα είχαμε στη διάθεσή μας γρήγορα και αποτελεσματικά διαγνωστικά τεστ.
  6. Ο κόσμος θα μάθαινε να ακούει σε εντολές για την προστασία της δημόσιας υγείας.

Τελικά αγοράσαμε χρόνο. Επιπλέον μάθαμε κάτι σημαντικό για τον ιό. Ότι ακολουθεί την γνωστή πορεία όλων των ιών και βρίσκεται σε ύφεση το καλοκαίρι. Όχι γιατί τον σκοτώνει η ζέστη. Αλλά γιατί τον σκοτώνει η συμπεριφορά των ανθρώπων οι οποίοι κατά τη θερινή περίοδο βρίσκονται κατά κύριο λόγο έξω ή σε αεριζόμενους χώρους και η μετάδοση του ιού δεν είναι πλέον εύκολη.

Και κάπως έτσι, όλα πήγαν κατά το δυνατόν καλά. Όσον αφορά το προαναφερθέν πλάνο; Το σύστημα υγείας αποσυμφορήθηκε και άντεξε (1). Αποκτήθηκαν σημαντικές γνώσεις για τον ιό, αν και όπως ήταν αναμενόμενο, δεν φτάσαμε και στο εμβόλιο (3). Αποκτήσαμε επάρκεια σε μάσκες (4). Αποκτήσαμε γρήγορα και αποτελεσματικά διαγνωστικά τεστ (5). Ο κόσμος, αν και εξέφρασε τη δυσφορία του με πολλούς τρόπους, έμαθε στην πλειοψηφία του να ζει εφαρμόζοντας τις βέλτιστες πρακτικές (6).

Η οικονομία, όπως ήταν φυσικό, δέχτηκε σημαντικό πλήγμα. Αλλά όποιος θεωρεί ότι μπορούν οι οικονομίες να αντέξουν καταστάσεις κρίσης, όπου ένα στέλεχος ιού εξολοθρεύει κόσμο ανελέητα, δεν νιώθουν ούτε από πανδημία ούτε από οικονομία. Στις κρίσεις, το χρήμα είτε καταστρέφεται είτε κρύβεται.

Το Κακό Ίσιωμα της Καμπύλης

Τι δεν έγινε ποτέ στην πορεία του ισιώματος της καμπύλης; Στη διάρκεια του καλοκαιριού, η κυβέρνηση εξάντλησε τη δράση της στην επικοινωνιακή διαχείριση της επιτυχίας της άνοιξης και δεν ασχολήθηκε καθόλου με τη θωράκιση του συστήματος υγείας. Τι έγιναν, αλήθεια, εκείνες οι 2000 άμεσες προσλήψεις που εξήγγειλε η κυβέρνηση στις αρχές Μαρτίου; Παράλληλα, δεν έγινε καμία προσπάθεια βελτίωσης των υποδομών στα σχολεία, ώστε να μπορέσουμε να μπούμε στη νέα σχολική περίοδο με αποσυμφορημένες και κατά το δυνατόν ολιγομελείς τάξεις.

Αυτό που έγινε τελικά, είναι μάλλον ό,τι χειρότερο μπορούσε να γίνει. Επίρριψη ευθυνών από την κυβέρνηση σε μια κοινωνία εξουθενωμένη, τόσο ψυχολογικά όσο και οικονομικά και λήψη παντελώς αλλοπρόσαλλων μέτρων χωρίς καμία λογική και χωρίς κανένα πλάνο. Και μια ανεξήγητη εμμονή στην αναφορά κρουσμάτων, χωρίς κανένα ουσιαστικό πρόβλημα μιας και αυτά δεν συνοδεύονταν από σοβαρά περιστατικά ή θανάτους.

Πότε θα είχαμε αυξανόμενα κρούσματα παράλληλα με σοβαρά περιστατικά και θανάτους; Το γνωρίζαμε πολύ καλά. Στα πρώτα κρύα του Οκτώβρη, με τους ανθρώπους να εγκαταλείπουν οριστικά το έξω και να μαζεύονται σε κλειστούς χώρους όπου η μετάδοση του κορονοϊού είναι εύκολη και ταχύτατη.

Και σε μια πορεία από τις ζέστες του Αυγούστου στο πρώτο κρύο στα μέσα του Οκτώβρη, καταφέραμε να ζήσουμε μέσα σε μια υπέροχα παρανοϊκή χρονογραμμή που συνοψίζεται στα παρακάτω:

Μην παίζετε μουσική στα beach bar. Κρούσματα. Μην διασκεδάζετε μετά τις 12. Χμμμ… Πάλι έχουμε κρούσματα. Υποχρεωτική χρήση μάσκας σε όλους τους κλειστούς χώρους (ίσως το μόνο μέτρο με λογική). Αυξάνονται τα κρούσματα. Στις εκκλησίες δεν υπάρχει πρόβλημα. Νέα κρούσματα. Οι νέοι είναι ανεύθυνοι και συνωστίζονται στα πάρκα. Υποχρεωτική μάσκα ακόμα και στους εξωτερικούς χώρους. Ωωω… Κι άλλα κρούσματα. Μαζέψτε τα τραπεζοκαθίσματα από παντού και κλείστε την εστίαση. Κλείστε και τα γήπεδα. Στα σπίτια σας όλοι. Πάλι κρούσματα; Καθολικό lockdown!

Αποφάσεις χωρίς καμία λογική. Ανασφαλής ηγεσία με λήψη νέων μέτρων κάθε λίγο και λιγάκι, από τα οποία δεν δούλεψε κανένα. Οπότε; Ας καταλήξουμε στο δοκιμασμένο μέτρο του σκληρού lockdown.

Κλείνουμε επιχειρήσεις. Ρημάζουμε τον ιδιωτικό τομέα, χωρίς φυσικά να μοιράσουμε το οικονομικό βάρος με το δημόσιο. Και μέσα σ’ όλα αυτά; Ας ανακοινώσουμε και τον νέο πτωχευτικό κώδικα, με παράλληλη άρση της προστασίας της 1ης κατοικίας.

Λαμπρή ιδέα! Και με ποιο πλάνο;

Ίσιωμα της καμπύλης; Απ’ τα 6 σημεία του πλάνου στο lockdown της άνοιξης, αγοράσαμε αρκετό χρόνο στους γιατρούς ώστε να εξασφαλίσουν το καλύτερο δυνατό για τα 5 απ’ αυτά. Και το μοναδικό σημείο για το οποίο έγινε το απόλυτο τίποτα, είναι η μέριμνα ενίσχυσης των υποδομών στην υγεία και το εκπαιδευτικό σύστημα. Ίσιωμα της καμπύλης; Για πότε; Την άνοιξη ξεκινήσαμε μια παρόμοια πορεία, με επιχειρήσεις που θα έπρεπε να αντέξουν ένα δίμηνο και η οποία κατέληγε μέσα στο καλοκαίρι. Σήμερα; Με επιχειρήσεις που ήδη έχουν πληγεί οικονομικά και με τη θερινή περίοδο να απέχει το λιγότερο ένα εξάμηνο; Ποιο είναι το πλάνο; Ίσιωμα της καμπύλης; Να θυμίσω ότι flat line είναι και η μη ανίχνευση ζωής στο καρδιογράφημα.

Δεν υπάρχει οικονομικό περιθώριο για τις περισσότερες επιχειρήσεις να ζήσουν 2ο lockdown. Δεν υπάρχει ψυχολογία του κόσμου για να συμμορφωθεί με μια τέτοια επιλογή. Δεν υπάρχει καν κοινωνική νομιμοποίηση για τέτοιες αποφάσεις. Και το μόνο βέβαιο; Δεν έχουμε πλέον να κάνουμε με ιατρικό ζήτημα. Η απόφαση παραμένει πολιτική και ο ιατρικός χρόνος έχει ήδη αγοραστεί.

Τι προτείνω; Να μάθουμε να ζούμε με τον ιό. Και να συμπεριφερθούμε έστω και την ύστατη στιγμή ως κράτος, το οποίο:

  • Εξασφαλίζει την εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων της μάσκας.
  • Θα κάνει τα πάντα για να αποφύγει τα lockdown. Ναι, και για την εστίαση.
  • Μεριμνά για όλα του τα παιδιά, μοιράζοντας το οικονομικό βάρος σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
  • Και δίνει κίνητρα στον κόσμο να βρίσκεται έξω, όπως και τη θερινή περίοδο. ΟΧΙ μάσκα σε εξωτερικούς χώρους.

Ποιος είμαι εγώ που τα προτείνω όλα αυτά; Ένας που περιμένει μια σοβαρή απάντηση στο ερώτημα:

Ποιο είναι το πλάνο με αυτό το 2ο lockdown;

ΥΓ: Προφανώς και δεν θεωρώ ότι πρέπει να σταματήσουν να μιλάνε οι γιατροί. Κάθε άλλο. Σίγουρα όμως δεν πρέπει να συμμετέχουν στην απόφαση. Και επιπλέον, ελπίζω ότι αυτός ο τίτλος θα κάνει τους γιατρούς να το διαβάσουν.

Share:

5 σχόλια:

  1. Είμαι ιατρός και συμφωνώ με την γενική τοποθέτηση του άρθρου (ισως διαφωνώ σε επιμέρους λεπτομέρειες). Είναι γνωστό οτι ποτέ στην ιστορία δεν κυβέρνησαν οι τεχνοκράτες και οι επιστήμονες. Στο τέλος πρέπει να χαραχτει πολιτική

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μα αυτό ακριβώς είναι το θέμα, όπως και σε όλα τα επιστημονικά domains. Η προβολή ενός προβλήματος στην κοινωνία επιφέρει πάντοτε αλληλεπικαλύψεις των ειδικών. Και επειδή ο κάθε ειδικός υπόκειται σε bias αναγωγής του τομέα του σε κεφαλαιώδους σημασίας, η διεπιστημονική αντιμετώπιση είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία.

      Νομίζω ότι τα δύο lockdown έχουν πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά για να αντιμετωπίζονται με την ίδια λογική ως αναγκαία.

      Διαγραφή
    2. Νομίζω ότι είναι προφανές ότι αυτή η απροκάλυπτη μετάθεση ευθύνης από την κυβέρνηση στους επιστήμονες έγινε για να μπορεί να πει εκ των υστέρων ότι δε φταίει η κυβέρνηση αν κάτι πάει στραβά.

      Διαγραφή
  2. Η αποφαση ειναι και πρεπει να ειναι πολιτική, σωστό. Το πρόβλημα ειναι ότι οι γιατροι πολιτικολογουν και οι πολιτικοί ψωλάρουν

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Οι πολιτικοί επίσης, ενώ δεν προσφέρουν μία, κάνουν και το λαρτζεριλίκι του με τα λεφτά των άλλων. Π.χ. βλέπε υποχρεωτική μείωση στα ενοίκια. Αλλά τις τράπεζες ας μην τις πειράξουμε.

      Διαγραφή